NEW! Select language from the list below:

Historia Kostrzyna w pytaniach i odpowiedziach

Jeśli dysponujecie Państwo wiedzą na dany temat, chcielibyście uzupełnić odpowiedź i podzielić się posiadanymi informacjami, prosimy o kontakt mailowy. Jeśli informacja okaże się cenna i ciekawa, zostanie przez nas opublikowana. Zapraszamy do współpracy!


Co stało się z armatą i obeliskiem, które się znajdowały na Bastionie Król?

Obiekty, których dotyczy pytanie, były częścią cmentarza żołnierzy radzieckich na Bastionie Król. Powstał on w roku 1945 na postawie projektów ukraińskich architektów okresu tzw. socrealizmu. Cmentarz ten powstał na planie trójkąta, a spocząć na nim miały szczątki 264 żołnierzy Armii Czerwonej, wśród których byli bohaterowie ZSRR. Dominującym elementem mauzoleum był obelisk autorstwa Lwa Kerbela z urną od frontu i armatą skierowaną w kierunku Berlina. Rosyjskojęzyczny napis głosił: "Wieczna chwała bohaterom poległym w walce z niemiecko-faszystowskim najeźdźcą za wolność i niepodległość Związku Radzieckiego i demokratycznej Polski". W ten sposób chciano uczcić drogę bojową wojsk marszałka Żukowa i ostateczne pokonanie hitlerowskich Niemiec. Są źródła, z których wynika, iż na pomniku umieszczona była pierwotnie figura żołnierza, podobnie jak ma to miejsce na pomnikach w Berlin-Treptow, Seelow i Brześciu autorstwa tego samego projektanta. Wymaga to jednak potwierdzenia.

Z uwagi na zagrożenie budowlane, a także zamiar przywrócenia historycznego wyglądu obiektu, władze Kostrzyna nad Odrą wystąpiły o zgodę na przeniesienie pochówków z Bastionu Król na kostrzyński cmentarz komunalny. Zgoda taka została wydana już w roku 2006, a miasto przystąpiło do sporządzania odpowiedniej dokumentacji. W wyniku tych działań w roku 2008 przystąpiono do demontażu obelisku. Niestety, pomnik wykonany z żelbetonu nadawał się jedynie do całkowitej rozbiórki, dlatego do dnia dzisiejszego nie zachował się jego żaden fragment. W Muzeum Twierdzy Kostrzyn zostały natomiast zdeponowane elementy wspomnianego pomnika: radziecka gwiazda, kula, litery z napisu, godło ZSRR, urna oraz armata. Część z nich została wkomponowana w wystawę muzealną w Bastionie Filip ukazującą dzieje Kostrzyna. Pełnią tam ważną rolę dokumentującą walki o Kostrzyn w roku 1945. Wystawa zostanie otwarta w maju 2014 r.

Jeśli zaś chodzi o cmentarz, to w roku 2009 na cmentarzu komunalnym przygotowano osobną kwaterę celem przeniesienia szczątków z Bastionu Król. Podczas ekshumacji okazało się, że groby? są puste! A przecież Urząd Miasta Kostrzyn dysponował planami cmentarza, imienną listą pochowanych na tym cmentarzu żołnierzy, na nadszańcu wisiały tablice z nazwiskami i stopniami poległych, a każdy nagrobek był zaopatrzony w tabliczkę z danymi osobowymi, datą urodzenia i śmierci. Cmentarz był pielęgnowany, przez wiele lat odbywały się na nim przeróżne uroczystości i był wizytowany przez ważnych przedstawicieli władz partyjnych i państwowych. Co stało się z ciałami, czy w ogóle tu kiedykolwiek były, stanowi póki co nierozwikłaną zagadkę.

Od tamtej pory były teren cmentarza pozostaje opuszczony i przy mającej nastąpić w przyszłości renowacji sklepień Bastionu Król zostanie po prostu splantowany. Natomiast miejsce na cmentarzu komunalnym przygotowane na przyjęcie szczątków z ekshumacji zostało przeznaczone na pochówki cywilne.


Inne pytania, na które opracowaliśmy odpowiedzi:

Kiedy powstała zabudowa Placu Grunwaldzkiego? Kto był budowniczym i dla kogo były przeznaczone mieszkania?

Czy istnieją plany zagospodarowania kolejowej wieży ciśnień przy linii kolejowej prowadzącej z Kostrzyna w stronę Gorzowa i Dębna?

W którym miejscu usytuowany był kościół przy dawnej ulicy Adolfa Hitlera?

Kiedy i kto wybudował strzelnicę , która znajduje się w lesie w bliskiej odległości od drogi leśnej prowadzącej od przejazdu kolejowego przy szpitalu do domku myśliwskiego i czy w latach powojennych była ona wykorzystywana przez wojsko polskie?

Gdzie przed wojną znajdował się tartak w Kostrzynie?

Co znajdowało się na ul. Gorzowskiej w miejscu, gdzie obecnie są 4 bloki z tzw. wielkiej płyty (3 bloki Sp. Mieszkaniowej "Morena" i 1 blok tzw. "wojskowy" na skrzyżowaniu z ul. Wojska Polskiego)?

Proszę o informacje na temat budynków przy ulicy Mickiewicza 12-18, Gorzowskiej 24-36, Dworcowej 1-3-5, Wojska Polskiego 31-33, Narutowicza 5

W jaki sposób w przedwojennym Kostrzynie był dostarczany gaz do gazowni? Czy gaz był wydobywany gdzieś w okolicy i był dowożony lub przesyłany gazociągiem?

Czy w Kostrzynie lub w okolicach znajdowały się obozy RAD?

Czym zajmowała się organizacja o nazwie "Schützengilde Küstrin", jaka jest jej historia oraz gdzie się znajdowała jej siedziba? Czy organizacja posiadała własne symbole i stroje organizacyjne?

Czy posiadacie Państwo informacje na temat "starego amfiteatru"?

Jakie były losy kostrzyńskiej straży pożarnej przed wojną?

Proszę o informację na temat obiektu w bliskim sąsiedztwie ulicy Namyślińskiej w lesie (obok niedawno wybudowanego domu jednorodzinnego). Wygląda to na jakiś betonowy bunkier, już wysadzony i zniszczony. Ale do czego służył i kto go tam wybudował?

Jaką funkcję pełnił lub pełni niewielki wymurowany z cegły obiekt, znajdujący się przed mostem drogowym na Warcie,
na skrzyżowaniu ulic Sikorskiego i Mostowej, po przeciwnej stronie KCK?

Proszę o informacje na temat bloku mieszkalnego w Kostrzynie, który znajduje sie na ulicy Kopernika, tuż przy parku miejskim (jest m.in. siedzibą GBS Barlinek). Co znajdowało się kiedyś w tym budynku? Czy posiadacie Państwo jakieś historyczne zdjęcia?

Co się stało z pierwszym kościołem w Drzewicach na ul. Kościelnej, którego pozostałości (gruzy) jeszcze istnieją?

Czy znana jest historia kamienicy przy ul. Wodnej 13? Podobno kiedyś był to szpital?

Czy posiadają Państwo informacje o Cmentarzu Żydowskim i znadującej się w pobliżu synagogi? (proszę także o zdjęcia)

Czy istnieją jakieś przedwojenne plany miasta z siatką ulic? Jak nazywały się przed wojną obecne ulice Kostrzyna?

Przez kogo został rozebrany zamek i gdzie powędrowały jego cegły?

Co znajdowało się przed wojną na obecnej ulicy Krótkiej?

Gdzie znajdował się "Bienenhof"?

Na ulicy Wojska Polskiego nie wymienia się nawierzchni jezdni. Czy jest ona objęta ochroną konserwatorską?

Skąd pochodzi nazwa Wzgórze Grudzia? W którym miejscu znajdowała się wieś Grudzia?

Gdzie miasto Kostrzyn w okresie II wojny światowej składowało swoje odpady komunalne,gdzie znajdowały się wysypiska śmieci?

Gdzie w przedwojennym Kostrzynie znajdował się stadion miejski?

Posiadam w swoim zbiorze papierowy pieniądz zastępczy, czyli Notgeld, wyemitowany przez magistrat miasta Kostrzyna 1 lutego 1921 roku. Opiewana na nim wartość wynosi 50 fenigów. Czy istnieją inne nominały z tej serii?

Kto i kiedy kazał usunąć z kostrzyńskich ulic tory tramwajowe?

Jak usytuowane były niemieckie transzeje (odległości od centrum miasta itp.) z okresu obrony miasta w 1945 roku?

Czy istnieją szkice, plany lub inna dokumentacja na podstawie której można zlokalizować rozkład podziemnych przejść,tuneli itp.?

Do czego służył filar widoczny z mostu na rzece Warcie?

Kiedy otwarto Stadion Miejski w Kostrzynie nad Odrą?

Kiedy definitywnie zamknięto przejazd przez most, na drugą stronę Odry dla ludności cywilnej?

Ile w latach 1939-45 mieściło się na terenie miasta koszar wojskowych, jakie to były jednostki i gdzie znajdowały się ich tereny ćwiczeń?

(c) Muzeum Twierdzy Kostrzyn 2011 - wszystkie prawa zastrzeżone